KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG 1 NĂM CỦA BAN CHỈ ĐẠO PHÒNG, CHỐNG THAM NHŨNG, TIÊU CỰC TỈNH
Sáng ngày 19/6 tại Hội trường Ban Chấp hành Trung ương Đảng - Số 1, Hùng Vương, Ba Đình, Hà Nội Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (PCTNTC) tổ chức Hội nghị kết hợp với trực tuyến Sơ kết 1 năm hoạt động của Ban chỉ đạo PCTNTC cấp tỉnh. Đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và các đồng chí Thường trực Ban Chỉ đạo chủ trì Hội nghị.
Tham dự Hội nghị, có 2.500 đại biểu là các đồng chí thành viên trong Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTNTC; các đồng chí Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo cấp tỉnh; các thành viên Ban Chỉ đạo cấp tỉnh; lãnh đạo các cơ quan, ban, ngành Trung ương và địa phương...Tại điểm cầu tỉnh Bắc Ninh, đồng chí Nguyễn Quốc Chung, Phó Bí thư Thường trực, Chủ tịch HĐND tỉnh, Phó Trưởng Ban Ban chỉ đạo PCTNTC tỉnh chủ trì Hội nghị
Sau khi nghe Ban Nội chính Trung ương báo cáo sơ kết 1 năm hoạt động của Ban chỉ đạo PCTNTC cấp tỉnh và ý kiến thảo luận của các đại biểu, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu kết luận Hội nghị, nêu một số vấn đề có tính chất khái quát để thống nhất lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện, làm tốt hơn nữa trong thời gian tới.
Kết luận Hội nghị Tổng Bí thư đã phân tích, làm rõ 3 câu hỏi: (1) Vì sao chúng ta phải tổ chức Hội nghị này? (2) Nhìn lại 1 năm hoạt động của Ban Chỉ đạo cấp tỉnh, kết quả nổi bật đạt được là gì; còn những hạn chế, khó khăn gì; đâu là nguyên nhân và những kinh nghiệm được rút ra? (3) Yêu cầu đặt ra trong thời gian tới đối với Ban Chỉ đạo PCTNTC cấp tỉnh.
1. Vì sao chúng ta phải tổ chức Hội nghị này?
Hội nghị Trung ương 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã thống nhất cao chủ trương thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh nhằm tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, thống nhất, đồng bộ từ Trung ương đến địa phương trong công tác đấu tranh PCTNTC. Thực hiện Nghị quyết Trung ương 5, sau 2 tháng đã có 63/63 Tỉnh ủy, Thành ủy Quyết định thành lập và chỉ đạo triển khai hoạt động của Ban Chỉ đạo PCTNTC cấp tỉnh. Hội nghị lần này sẽ giải đáp những băn khoăn hiệu quả hoạt động của Ban chỉ đạo PCTNTC cấp tỉnh; đánh giá được những việc đã làm được, chưa làm được để khẳng định có nên thành lập Ban chỉ đạo PCTNTC cấp tỉnh hay không; Ban chỉ đạo PCTNTC cấp tỉnh ở nhiều nơi có cách làm hay cần để trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm và hướng dẫn tháo gỡ các khó khăn vướng mắc trong công tác PCTNTC tại các địa phương.
2. Kết quả hoạt động của Ban chỉ đạo PCTNTC cấp tỉnh sau 1 năm thành lập.
Nhìn lại hoạt động sau 1 năm thành lập; Ban chỉ đạo PCTNTC cấp tỉnh đã bám sát Quy định 67-QĐ/TW xây dựng, ban hành quy chế làm việc, phân công nhiệm vụ thành viên, chương trình công tác; nhiều Ban Chỉ đạo cấp tỉnh đã vận dụng sáng tạo kinh nghiệm của Ban Chỉ đạo Trung ương, đã khẩn trương, tích cực triển khai thực hiện ngay nhiệm vụ được giao, nhất là tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực; tạo chuyển biến mới trong công tác phát hiện và xử lý tham nhũng, tiêu cực ở địa phương, cơ sở; bước đầu khắc phục được hạn chế mà lâu nay vẫn nói là "trên nóng, dưới lạnh".
Các Ban Chỉ đạo đã chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra các lĩnh vực dễ tham nhũng, tiêu cực hoặc có nhiều dư luận, đơn, thư phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo về tham nhũng, tiêu cực; kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức đảng và đảng viên có dấu hiệu vi phạm liên quan các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp. Trong năm qua, các Ban Chỉ đạo cấp tỉnh đã trực tiếp tiến hành gần 150 cuộc kiểm tra, giám sát về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; qua kiểm tra, giám sát đã phát hiện nhiều sai phạm; kiến nghị xử lý nhiều tổ chức đảng, đảng viên vi phạm. Qua thanh tra, kiểm tra, các cơ quan chức năng đã phát hiện, chuyển cho cơ quan điều tra hơn 280 vụ việc có dấu hiệu tội phạm, tăng gần gấp 3 lần so 1 năm trước khi thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh.
Nhiều vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực tồn đọng kéo dài, liên quan cán bộ lãnh đạo địa phương, dư luận bức xúc được tập trung xử lý dứt điểm. Từ khi thành lập đến nay, các Ban Chỉ đạo cấp tỉnh đã rà soát, đưa 600 vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực vào diện theo dõi, chỉ đạo để tập trung chỉ đạo xử lý; đã khởi tố 530 vụ án, 1.858 bị can về tội tham nhũng, tăng gấp 1,5 lần về số vụ án và tăng hơn 800 bị can so năm 2021. Số vụ, việc có tính chất nghiêm trọng, phức tạp và số cán bộ giữ cương vị lãnh đạo, quản lý, cả đương chức và đã nghỉ hưu vi phạm bị phát hiện, xử lý cũng nhiều hơn, không còn tình trạng "nhẹ trên, nặng dưới", "hạ cánh an toàn" như trước đây; góp phần quan trọng từng bước khắc phục tình trạng "trên nóng, dưới lạnh", giờ đây "trên nóng" dưới cũng ngày càng nóng lên.
Nhiều địa phương đã phát hiện, khởi tố, điều tra, xử lý nhiều vụ án lớn, nhiều cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ tỉnh ủy, thành ủy quản lý, trong đó có nguyên Bí thư, nguyên Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy, Giám đốc Sở, Bí thư và Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện.
Cùng việc tập trung chỉ đạo đẩy mạnh công tác phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực, các Ban Chỉ đạo cấp tỉnh đã quan tâm chỉ đạo công tác tuyên truyền, giáo dục; phát huy vai trò của cơ quan dân cử, Mặt trận Tổ quốc, báo chí và nhân dân trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị chức năng ngày càng nhịp nhàng, hiệu quả trong PCTNTC, không để xảy ra tình trạng "quyền anh, quyền tôi", "cua cậy càng, cá cậy vây". Công tác PCTNTC thực sự đã trở thành một phong trào, một xu thế không làm không được, được dư luận, nhân dân rất hoan nghênh, đồng tình, ủng hộ, vì đã có nhân tố mới là Ban Chỉ đạo cấp tỉnh trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở địa phương, cơ sở.
Mặc dù mới đi vào hoạt động, nhưng Ban Chỉ đạo cấp tỉnh đã phát huy được vai trò, trách nhiệm của Thường trực Ban Chỉ đạo và các đồng chí thành viên Ban Chỉ đạo, tạo ra sức mạnh tổng hợp, không ai có thể đứng ngoài.
Tổng Bí thư cho rằng, những kết quả bước đầu đạt được sau 1 năm thành lập là cơ sở thực tiễn, khẳng định chủ trương thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là đúng đắn, cần thiết, kịp thời, được dư luận, cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao.
Tại Hội nghị, Tổng Bí thư đã phân tích chỉ rõ một số nguyên nhân và kinh nghiệm cụ thể là:
Một là: Có sự kế thừa, tiếp nối kinh nghiệm sau 10 năm hoạt động của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Ban Chỉ đạo cấp tỉnh phải có quy chế làm việc, chương trình, kế hoạch sát hợp; lề lối, cách thức làm việc khoa học, chặt chẽ, bài bản, nền nếp; phân công nhiệm vụ cụ thể, rõ ràng; thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ "đúng vai, thuộc bài".
Hai là: Phải bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất, chặt chẽ, quyết liệt của Ban Chỉ đạo cấp tỉnh; phát hiện và chỉ đạo xử lý kịp thời, dứt điểm những khâu yếu, việc khó, có nhiều vướng mắc; chọn lĩnh vực trọng tâm, nhiệm vụ trọng yếu để tập trung chỉ đạo, tạo bước đột phá; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc; kịp thời điều chuyển, thay thế cán bộ không hoàn thành nhiệm vụ và bố trí cán bộ phù hợp.
Ba là: Phải thực sự đoàn kết, phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng giữa các cơ quan chức năng trong việc thực hiện các nhiệm vụ theo chương trình, kế hoạch, chỉ đạo của Ban Chỉ đạo; kịp thời chấn chỉnh những khâu, mắt xích yếu; khi có quan điểm khác nhau thì phải cùng nhau trao đổi và khi đã thống nhất thì quyết tâm thực hiện.
Bốn là: Phải có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, nhất là phát huy đầy đủ vai trò, trách nhiệm của các cơ quan và đại biểu dân cử, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội; cơ quan truyền thông và báo chí; doanh nghiệp; sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Năm là: Phát huy vai trò và trách nhiệm của Ban Nội chính Tỉnh ủy - Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo cấp tỉnh trong tham mưu triển khai, phục vụ hoạt động của Ban Chỉ đạo.
3. Về nhiệm vụ thời gian tới, Tổng Bí thư lưu ý một số vấn đề để các Ban Chỉ đạo cấp tỉnh cần tập trung chỉ đạo, thực hiện.
Một là: Quán triệt, nhận thức sâu sắc hơn nữa về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Chỉ đạo cấp tỉnh; phải hoạt động nền nếp, bài bản, thực chất, theo đúng chức năng, nhiệm vụ; hiệu quả công tác ngày càng cao. Ban Chỉ đạo cấp tỉnh là "cánh tay nối dài" của Ban Chỉ đạo Trung ương, với chức năng là chỉ đạo, phối hợp, đôn đốc, kiểm tra, giám sát công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở địa phương. Do vậy, các thành viên Ban chỉ đạo cấp tỉnh phải nắm vững chức năng, nhiệm vụ, tổ chức công việc, hoạt động phải hết sức khoa học, chặt chẽ, bài bản, nền nếp, bảo đảm thực chất, có kết quả cụ thể, rõ ràng, tránh phô trương, hình thức, "được chăng hay chớ"; nhất là tránh tình trạng "đầu voi, đuôi chuột".
Hai là: Phải tiếp tục chỉ đạo nâng cao hơn nữa trách nhiệm của cấp ủy đảng, tính tiền phong, gương mẫu, kiên trì xây dựng văn hóa liêm chính của cán bộ, đảng viên; chỉ đạo chấn chỉnh, khắc phục tư tưởng sợ sai, đùn đẩy, né tránh, làm việc cầm chừng của một bộ phận cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp.
Từng thành viên Ban Chỉ đạo, cấp ủy, tổ chức đảng cần xác định lĩnh vực, địa bàn trọng tâm, trọng điểm, những nơi có nhiều dư luận, phản ánh, đơn, thư về tham nhũng, tiêu cực để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo; chỉ đạo nâng cao hiệu quả công tác tự kiểm tra, phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ; xử lý nghiêm các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân né tránh, dung túng, bao che, tiếp tay cho tham nhũng, tiêu cực.
Các cơ quan, địa phương tập trung xây dựng văn hóa liêm chính, không tham nhũng, tiêu cực trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân; xây dựng, thực hiện tốt quy tắc ứng xử, quy tắc đạo đức nghề nghiệp; phê phán, lên án, tích cực đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực; trọng liêm sỉ, danh dự; biết xấu hổ khi bản thân và người thân mắc vào tham nhũng, tiêu cực.
Ba là: Tập trung chỉ đạo phát hiện, xử lý kịp thời, dứt điểm những khâu yếu, việc khó, điểm nghẽn; những vấn đề cấp bách, bức xúc, dư luận xã hội quan tâm; tạo chuyển biến tích cực hơn nữa trong công tác phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực ở địa phương, cơ sở. Trong đó, tập trung chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh về tham nhũng, tiêu cực để kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các sai phạm từ sớm, từ xa, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn. Kết hợp việc kiểm tra, giám sát của cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp với việc tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của Ban Chỉ đạo cấp tỉnh và các cơ quan tham mưu, giúp việc của Đảng; chú ý tập trung vào các lĩnh vực dễ tham nhũng, tiêu cực hoặc có dư luận về tham nhũng, tiêu cực, về suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống.
Các Ban Chỉ đạo tập trung lãnh đạo, chỉ đạo phát hiện sớm, xử lý kịp thời, nghiêm minh các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực; nhất là chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương và Ban Chỉ đạo cấp tỉnh theo dõi, chỉ đạo.
Trong đó, tập trung chỉ đạo, phối hợp xử lý dứt điểm các vụ, việc liên quan công ty Việt Á, AIC, FLC, Vạn Thịnh Phát, đăng kiểm và các vụ án, vụ việc liên quan cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, góp phần chuẩn bị tốt nhân sự cho Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ tới; kiên quyết không để nhân sự có sai phạm, tham nhũng, tiêu cực lọt vào cấp ủy các cấp.
Bốn là: Lãnh đạo, chỉ đạo phát huy mạnh hơn nữa vai trò của các cơ quan, đại biểu dân cử, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, báo chí và nhân dân trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Năm là: Tiếp tục tham mưu, chỉ đạo kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo, Cơ quan Thường trực và các cơ quan chức năng làm công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Tổng Bí thư lưu ý, thành viên Ban Chỉ đạo trước hết phải là những người thực sự gương mẫu, trong sạch, Liêm - Dũng - Chính - Trực, không bị cám dỗ bởi bất cứ lợi ích nào và cũng không ngại bất cứ lực cản không trong sáng nào, dám nói, dám làm, kiên quyết làm vì lợi ích chung.
Các Ban Nội chính Tỉnh ủy, Thành ủy - Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo phải nỗ lực, cố gắng vươn lên khẳng định vị thế, vai trò là trung tâm khâu nối, phối hợp giữa các cơ quan chức năng trong tham mưu lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở địa phương; chủ động, tích cực, sáng tạo tham mưu triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Chỉ đạo; sâu sát, cụ thể, kiên trì, quyết liệt trong tham mưu chỉ đạo xử lý các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực ở địa phương. Đồng thời phải thường xuyên theo dõi, đôn đốc các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan chức năng thực hiện các kết luận chỉ đạo của Ban Chỉ đạo, Thường trực Ban Chỉ đạo cấp tỉnh; kịp thời báo cáo Ban Chỉ đạo Trung ương, Ban Nội chính Trung ương để chỉ đạo, hướng dẫn tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc.
Đồng chí Nguyễn Quốc Chung - Phó Bí thư Thường trực, Chủ tịch HĐND tỉnh, phó trưởng Ban Chỉ đạo phòng chống tham nhũng, tiêu cực tỉnh chỉ đạo, quán triệt một số nội dung tại Hội nghị
Kết luận Hội nghị tại điểm cầu Bắc Ninh, Phó Bí thư Thường trực, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Quốc Chung đề nghị các thành viên Ban Chỉ đạo PCTNTC của tỉnh quán triệt nghiêm túc tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư tại hội nghị để tiếp tục thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao theo thẩm quyền. Giao Ban Nội chính Tỉnh ủy - Cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo điều hành công tác PCTNTC tại địa phương; tham mưu Ban Chỉ đạo PCTNTC tỉnh cụ thể hóa các văn bản của Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTNTC. Tăng cường kiểm tra, giám sát công tác PCTNTC; tham mưu xử lý các đơn thư liên quan đến tham nhũng, tiêu cực. Ban Nội chính Tỉnh ủy phải là cơ quan điều phối giữa các cơ quan Nội chính, HĐND, UBMTTQ và các đoàn thể nhân dân trong công tác PCTNTC và là cơ quan điều phối hoạt động của Ban chỉ đạo PCTNTC tỉnh.